وضعیت_تجارت_محصولا_زراعتی_در_افغانستان

افغانستان با داشتن محصولا ت زراعتی، در زمینه ای تولید گندم، برنج، جو، جواری، سایر حبوبات و بزرگترین تولیدکنندۀ محصولات باغداری، بادام، پسته، انجیر، انار، جلغوزه، سب و  آنگور، پیشنه ای تاریخی در حصۀ تولیدات محصولات زراعتی و باغداری داشته است. مردم افغانستان مشغول فعالیت های اساسی زراعت و مالداری بوده که 31 فیصد در آمد ملی افغانستان از بابت محصولات زراعتی بدست می آید. به اساس آمار رسمی سال 2009 میلادی صادرات این کشور حدود (8.55) میلیارد دالر و واردات آن در حدود (2.128) میلیارد دالر تخمین گردیده بود. افغانستان بزرگترین تولید کنندۀ محصولات زراعتی و به خصوص تولید کنندۀ هنگ در جهان به حساب می آید، اگر چه سهم افغانستان در صادرات و واردات محصولات زراعتی جهان طی سال های گذشته افزایش یافته است، نقش صادرات افغانستان در حصه محصولات تجارتی طی سال های اخیر کمرنگ بوده، محدودیت های که با جانب افغانستان وضع شده است، بالای تولید و بازاریابی کالا های تجارتی محصولات زراعتی، عملکرد زراعت، وابستگی روز افزون مردم افغانستان با این سکتور مهم و حیاتی، توجه زیاد را در زمینه تجارت محصولات زراعتی افغانستان با جهان  به خود جلب نموده است.

کشور های که بیشترین سرمایه گذاری را در سکتور زراعت براه انداخته اند شامل: هندوستان، ازبکستان، روسیه، پاکستان، ایران، قزاقستان، تاجکستان، ایالات متحده آمریکان، جاپان و چین بوده و افغانستان در پائین ترین سطح  قرار داشته است. علت بی توجهی سرمایه گذاری در سکتور زراعت افغانستان، نبود افراد مسلکی در سکتور زراعت و عدم استخدام مدیران ارشد کار فهم و توانمند در عرصه ای شناسای  وتشخیص فرصت های سرمایه گذاری در این سکتور حیاتی، برای افزایش و  پایداری تولید و تجارت محصولات زراعتی افغانستان بوده است.

افغانستان از لحاظ فعالیت های تولیدی و تجارتی، در عرصۀ ساختار اقتصادی، از اهمیت تجارت محصولات زراعتی خاصی برخور دار بوده، تقویت و انکشاف فعالیت های زراعتی، میتواند به رشد و توسعه فعالیت های اقتصادی با مزیت نسبی در امر تجارت محصولات زراعتی تأثیر گذار تلقی شود، در شرایط فعلی افغانستان میتواند سکتور زراعت را بحیث یک سکتور عمده، به منظور افزایش تولیدات محصولات زراعتی با ایجاد زیر ساخت های اقتصادی این کشور، در اولویت خود قرار داده و سرمایه گذاران داخلی و خارجی را در سکتور تولیدی و تجارتی زراعت جلب نماید. جانسون و ملور سال (1961) میلادی چنین فرموده است: زراعت نه تنها نقش انفعالی در توسعه ایفا نمی کند، بلکه میتواند در پایه ریزی ساختاری اقتصادی در کشور های روبه توسعه، پنج کمک مهم را انجام دهد، عبارت اند" فراهم آوری نیروی کار، سرمایه، ارز، مواد خام برای بخش روبه رشد صنعتی و ایجاد بازار مناسب برای کالای صنعتی تولید شده در داخل"، به همین منظور، درک جایگاه زراعت در تولید و تجارت در اقتصاد افغانستان و مقایسه آن با سکتور های دیگر بخش های اقتصادی و یافتن این بخش کلیدی میتواند دیگر گونی و تحول بزرگ را در عرصۀ افزایش تولیدات داخلی و تجارت بین المللی بو جود آورد.

نظر به وضعیت فعلی، رشد و انکشاف فعالیت های تجارتی محصولات زراعتی میتواند مهم ترین نقش را در اقتصاد کنونی افغانستان بازی نماید، تولید و افزایش ساحه تحت کشت و میزان تولیدات محصولات زراعتی، افزایش صادرات، توانمندی افغانستان را درعرصۀ تولید محصولات زراعتی و سایر تولیدات باارزش زراعتی، نشان داده، برای رشد اقتصادی این کشور گام موثر را جهت حمایت دوامدار این سکتور مهم به حیث محصول کلیدی در بخش تجارت  قلمداد نمود.

 نتیجه مطالعه و تحقیق در عرصۀ وضعیت تجارت محصولات زراعتی، نشان می دهد، که روند سرمایه گذاری و  تجارت محصولات زراعتی، در پائین ترین سطح قرار داشته، باید با این سکتور مهم و پر منفعت اقتصادی توجه بیشتری صورت گیرد، زیرا زراعت افغانستان برای سرمایه گذاری بستر مناسب دانسته شده، تا به حال در این سکتور سرمایه گذاری بزرگ در این بخش صورت نگرفته، اما سرمایه گذاری بسیار کمی توسط سکتور خصوصی صورت گرفته است.

پیشنهاد من، بحیث یک متخصص اقتصاد، به جانب حکومت امارت اسلامی افغانستان اینست، که سرمایه گذاری را در عرصه سکتور زراعت برای انکشاف پایداری تولید و تجارت محصولات زراعتی افزایش داده، تا روند تولیدات داخلی در سکتور زراعت افزایش و سهم تولیدات ناخالص داخلی در سطح کل افزایش یابد.

دوکتور محمد اکبر نادرپور

آمرارتباطات استراتیژیک با تمویل کنند گان، وزارت مالیه