اثرات تفتیش بر تزیید و جمع آوری عواید

 محمد احسان نکته دان

مقدمه :

عواید و مالیات داخلی در واقع عامل حیاتی یک حکومت یا نظام است. زیرا بدون عواید کافی نمی توان خدمات مبرم را به جامعه فراهم و برای طویل المدت سرمایه گذاری نموده برای پیشرفت جامعه اقدامات لازم را روی دست گرفت. روی این ملحوظ، سازمان ملل متحد از کشور های رو به انکشاف می خواهد که دست کم ۲۰٪ مالیات را در عواید داخلی خود بیفزایند.

بنابران دولتها همواره تلاش به خرج میدهند تا ضرورتهای مبرم کشور شانرا از راه جمع آوری عواید داخلی خویش تکافو نمایند، و برای بدست آوردن این مأمول در جمع آوری عواید داخلی خویش مداخله صریح می نمایند ولی با وجود آن قسمت زیاد عواید وضع شده بالای مردم مطابق با قوانین نافذه جمع آوری ناشده باقی می ماند. از جمله تدابیری که روی دست گرفته می شود، اجرای تفتیش است که این امر باعث ازدیاد عواید شده، در جمع آوری عواید به صورت شفاف نقش بسزایی دارد که در این مقاله راقم در پی اثبات آن بوده خواهیم دید که چگونه تفتیش می تواند در تزیید عواید ممد واقع شود. در ابتدا اقدامات لازمی را که برای جمع آوری کامل عواید بالقوه لازم است به تحلیل گرفته، سپس اثرات عدم جمع آوری عواید بالقوه را تذکر داده به عوامل ناکامی جمع آوری عواید بالقوه پرداخته در پی آن اثر تفتیش را که هدف این مقاله را تشکیل می دهد به بررسی می گیریم و در پایان از بحث های خویش نتیجه گیری می نماییم

اقدامات لازم برای جمع آوری کامل عواید بالقوه

 حکومتها اقداماتی را روی دست می گیرند تا ضریب مالیاتی را ازدیاد بخشیده و وابستگی به کمک های مالی را کاهش بخشند. این اقدامات مشمول آگاهی دهی مؤدیان از راههای گوناگون؛ چون گفتگو و مباحثات با مالیه دهندگان و مؤدیان مالیات، سهم داران شرکت ها، دایر نمودن سیمینار ها، تفتیش و بررسی امور مالیاتی مؤدیان، کار کرد مسؤولین جمع آوری مالیات و سایر شیوه ها می باشد تا مالیه دهندگان را به تحرک واداشته از فرار مالیاتی و عدم پرداخت مالیات اجتناب ورزیده به صورت رضاکارانه به پرداخت مالیات خویش بر وقت و به صورت شفاف اقدام نموده سهم خود را در توسعه و انکشاف ملی ادا نمایند.

در ضمن آنچه تذکر رفت برای جمع آوری عواید سهولت های فراوانی را نیز فراهم می سازند که این سهولتها نیز مشمول کاربرد وسایل الکترونیکی؛ چون خانه پری الکترونیکی اظهار نامه ها، پرداخت های الکترونیکی، تصفیه الکترونیکی وجایب مالیاتی، ماشین های صدور صورتهای حساب و ثبت و راجستر آنلاین می باشد که هدف از آن ساده سازی روند پرداخت مالیات و به حد اقل رسانیدن هزینه و جلوگیری از ضیاع وقت مؤدیان در جهت ارایه اظهار نامه و سایر امور مالیاتی و افزایش عواید می باشد. در کشور عزیر ما در دوره های گذشته، برای جمع آوری عواید به صورت شفاف اقداماتی روی دست گرفته شده است که به عنوان مثال می توان وضع قوانین مالیاتی و ریفورم مالی را نام برد. اما متأسفانه چونکه نیتها فاسد بود این اقدامات نه تنها اثرات چشمگیری نداشته؛ بلکه مودیان را در پرداخت ذمت مالیاتی شان بیشتر جرأتمند ساخته به نسبت فساد گسترده ای که در صفوف کارمندان وجود داشت، باعث سلب اعتماد مردم از دولت وقت شده بود که مردم پرداخت مالیه را یک نوع باج پنداشته به هر صورت ممکن تلاش به خرج می دادند تا از پرداخت آن شانه خالی کنند.

از نظر راقم این سطور اقدامات لازمی که برای جمع آوری کامل عواید بالقوه که برخی آن در فوق تذکر یافت بهتر است که در ضمن، اشخاص مخلص و صادق و مسلکی را در کار جمع آوری عواید گماشته و از کارکرد ایشان گاه و ناگاه نظارت به عمل آورده در صورت شفافیت در کار، اصل مکافات و مجازات به صورت عادلانه رعایت شود و از طرف دیگر باید برای مالیه دهندگان عملا اطمینان داده شود که مالیات ایشان بیجا نرفته بلکه برای ارایه خدمات به مردم هزینه می شود.

 اثرات عدم جمع آوری عواید بالقوه به صورت کامل

اثرات منفی ای که در اثر عدم جمع آوری عواید بر اقتصاد کشور وارد می شود به هیچ کسی پوشیده نیست. بسیاری کشور های پیشرفته هم از این اثرات منفی مصؤن نمانده از اثر تهیه و تدارک ناکافی منابع داخلی رنج می برند. با وجود تلاشهای زیاد، بسیاری کشور ها در بلند بردن سطح عواید کافی خویش برای تمویل بودجه دولت وحمایت نیاز های انکشافی کشور شان ناکام شده اند. این عدم توانایی یک مانع بزرگ در برابر عملیات منظم دولت و توانایی رشد اقتصادی است.

عدم جمع آوری عواید به صورت شفاف و کامل باعث کاهش انکشاف منابع بودجوی شده ناکامی حکومت را در قبال تعمیل پالیسی ها و برنامه ها و ارایه خدمات عامه به بار می آورد. همچنان کسر غیر متوقع عواید باعث کسر بودجه شده منتج به عدم کفایت در مدیریت هزینه عامه می گردد که در همچو صورت حکومت وادار می شود تا رو به قرضه های سنگین اورد که آنهم عاری از زیانهای جبران ناپذیر؛ از قبیل پرداخت سودهای کمرشکن و پذیرش خواستهای وام دهندگان نیست. همچنان در صورت عدم کفایت عواید داخلی، نظام وادار به دراز نمودن دستهای گدایی به سوی کشور های متمول شده زیر بار منت آنها روند.

عوامل ناکامی جمع آوری عواید بالقوه

کشور های زیادی با وجود فراهم بودن زمینه مساعد برای جمع آوری عواید، نتوانسته اند تا تمام نیاز های مالی خویش را از منابع داخلی خویش تأمین نمایند و همواره بر منابع مالی بیرونی؛ از قبیل قرضه و کمک های خارجی به نسبت توانایی ناچیز مدیریت مالی و عدم توانایی جمع آوری عواید، اعتماد و اتکا دارند. در حقیقت ضعف در مدیریت عواید منتج به جمع آوری نامناسب عواید می شود. تمویل کسر بودجه از راه قرضه و یا انکشاف پولی باعث ازدیاد ناپایدار در قرضه و انفلاسیون دولت می گردد.

همین گونه عواید بسیار ناچیز داخلی، مشکل بسیاری کشور های در حال توسعه جهان می باشد. این امر باعث می شود کشورها برنامه های پیش بینی شده خود را لغو نمایند؛ زیرا توانایی تمویل پروژه های دولتی را از دست می دهند و نمی توانند آنرا از راه عواید داخلی خویش تمویل کنند. همین گونه با وجود رشد اقتصادی سریع به همین مشکل مواجه می باشند که به عنوان مثال کشور های یوگندا، کینیا و افریقای جنوبی را می توان نام برد. این یک حقیقت است که عامل مهم ناکامی جمع آوری عواید بالقوه ارتباط مستقیم به سیستم مدیریت مالیاتی دارد که از عدم پیگیری مناسب مالیه دهندگان راجستر شده برای مالیات داخلی و شگاف عمیق در دیتابیس های موجود مالیه دهندگان ، ناکامی در ثبت برخی مالیه دهندگان که تا اکنون اداره مالیاتی از وجود شان آگاهی ندارد، و ناکامی اینکه از بسیاری اظهار نامه ها تصدیق نماید و عدم آگاهی از کسانی که تا اکنون اظهار نامه خویش را ارایه نکرده اند یا از زمانی که مالیات شان ثبت و راجستر شده است غیر فعال باقی مانده اند، ناشی می شود.