تأسیس زیربنا های اقتصادی و تقویت بنیه مالی و تخنیکی دهاقین برای پروسس محصولات زراعتی!

افغانستان بزرگترین تولید کنندۀ محصولات زراعتی بوده، ترویج زراعت عصری که متضمن افزایش سطح تولید و حاصل دهی و بهبود کیفیت محصولات در مطابقت به معیار های بازار است مستلزم ایجاد نهاد های اجتماعی اقتصادی مستقل مانند انجمن های زراعتی،کوپراتیف های زراعتی و اتحادیه های دهقانی، شرکت های زراعتی، به منظور تجمع داوطلبانه دهاقین در امر تولیدات محصولات زارعتی می باشد. به اساس اسناد دست داشته، در سال 1357 به تعداد 1274 کوپراتیف زراعتی عملاً فعالیت تولیدی و تجارتی کار می نمودند ولی با تداوم جنگ و اختلافات داخلی این رقم تدریجاً الی سال1380 به صفر گرائید، در سال 1381 تاسیس کوپرایتف ها دوباره آغاز و به تعداد  2512 کوپراتیف ایجاد و به تعداد 170 کوپراتیف عملاً در فعالیت های تجارتی مشغول بودند، در حال حاضر کوپراتیف های زارعتی و انجمن های زراعتی به سطح پائینی تقلیل یافته است.  

 در واقع تولید کنند گان محصولات زراعتی افغانستان که  همه ساله مقدار زیاد تولیدات  و محصولات زراعتی  شان ضایع گردیده و خسارات قابل ملاحظه اقتصادی از این بابت متوجه دهاقین و تولید کنند گان میگردد، علل عمده آن همانا،  ضایعات تولید محصولات بدون مطالعه تقاضای بازار،  نبود مراکز پروسس (جمع آوری،سورت بندی، بسته بندی، علامه گذاری و انتقال) انواع  محصولات میوه جات و غله جات و سبزیجات افغانستان می باشد.

از اینرو، در بخش آگاهی دهاقین  و تولید کنند گان،  نیازمندی بازار و تأسیس مراکز پروسس، سرمایه گذاری کافی صورت نگرفته است. تولیدات و محصولات زراعتی کشور در بازار های منطقوی  به قیمت بسیار نازل  بفروش رسیده بود. با توجه به اهمیت محصولات زراعتی که بعد از عملیه پروسس، به نرخ بسیار پائین در بازار های جهانی عرضه میگردد، باید یاد آور شد که صدور تولیدات و محصولات زراعتی با خطر بالقوه ضیاع وقت در زمان صادرات، به نسبت تعذیرات وقت گیرانه  در بنادر مختلف همسایگان، در زمان صادرات  محصولات زراعتی به مشکل رو برو گردیده همراه می باشد.

به منظور حل مشکلات  و نظم دهی شیوۀ صادرات محصولات زراعتی، تقویت بنیه مالی و اقتصادی دهاقین در هماهنگی و همکاری با سکتور خصوصی، ادارات ذیدخل میتوان  فعالیت های ذیل را انجام داد:

• اعمار و ایجاد مراکز پروسس سبزیجات، میوه جات و حبوبات توام با ذخیره گاه ها و سرد خانه ها در سطح کشور.
• نظم دهی  میکانیزم صدور تصدیق کیفیت و تفویض نشان تجارتی محصولات زراعتی به منظور بالا بردن کیفیت تولیدات.
• تنظیم و ایجاد سیستم  آگاهی دهی محصولات زراعتی از نظر  (کمی و کیفی ) برای بازار  یابی محصولات زراعتی.
• حمایت مالی  و اقتصادی دهاقین، شرکت ها جهت  ایجاد و تقویه فابریکه های کارتن سازی، لیبل سازی به منظور بازاریابی محصولات زراعتی.

در نتیجه، این امر، مستلزم تمرکز بیشتر بر فعالیت های زنجیرۀ ارزش افزائی در تنظیم مدیریت قوی فعالیت های تجارتی و تولید محصولات زراعتی، میکانیزم سهولت های ایجاد شده برای تطبیق روند صادرات محصولات زراعتی به سطح کلی بوده ومیتواند زمینه ای مناسب را برای صادرات محصولات با ارزش  و جلب و جذب مشتری در منطقه و فرا منطقوی مساعد نموده،  تسهیلات لازم را برای نیل به هدف بلند مدت اقتصادی و انکشاف تولیدات محصولات زراعتی، یک تحول قوی را در حصه ی افزایش تولیدات داخلی و صادرات آن  جهت  دسترسی به بازار های بین المللی بو جود آورد. فراهم ساختن حمایت های مالی، اقتصادی و تخنیکی برای دهاقین اساس رشد عواید آنها را تشکیل میدهد. در حال حاضر دسترسی دهاقین کشور به منابع مالی و تخنیکی خیلی محدود بوده و این باعث گردیده تا زراعت بشکل بسیار ابتدایی صورت گرفته و درآمد دهاقین به سطح بخور و نمیر باقی بماند. به منظور ترویج  و انکشاف  زراعت تجارتی که بتواند حداقل در سطح بازار های داخلی و منطقه رقابت نماید، لازم دیده می شود که بنیه مالی، اقتصادی و تخنیکی دهاقین کشور تقویه و حمایت گردد.

دوکتور محمد اکبر نادرپور

آمر ارتباطات استراتیژِیک با تمویل کنند گان، وزارت مالیه