برگشت دوباره ملی بس های دولتی به جاده های کشور

شرکت دولتی مسافربری ملی بس یگانه نهاد ارائه کننده خدمات ترانسپورتی به قیمت نازل در شهر کابل و سراسر ولایات کشور می باشد که از شش دهه بدینسو این خدمات را برای مردم ارائه می نمایند. این شرکت برای نخستین بار در سال (۱۳۳۴) با سرمایه ابتدایی (۳۰۰) میلیون افغانی و دارا بودن (۱۲۰) بس آغاز به کار کرد. شرکت بعد از چندین سال فعالیت پس از آن که نتوانست میزان درآمد و مصارف خود را مدیریت کند، ورشکست گردیده و به بانک ملی افغان مقروض گردید.
شرکت بعد از فرمان رئیس جمهور وقت در سال (۱۳۵۴) به تصدی دولتی مبدل گردید و در زیر چتر وزارت مالیه آغاز به کار کرد که با وارد کردن سرویس های شهری از کشورهای همسایه مانند ایران، هندوستان و بعداً کشور بلغاریا و سرویس های برقی از کشور چکسلواکیا به عرضه خدمات ترانسپورت شهری پرداخت. اکنون نزدیک به پنچ دهه از آن زمان می گذرد، اما متاسفانه بنا بر شرایط سیاسی، جنگ های داخلی و ضعف مدیریتی این اداره نتوانسته است که به خودکفائی مالی برسد. اوج فعالیت تصدی ملی بس بعد از سال (۱۳۵۷) الی سال (۱۳۷۱) بود که عرضه خدمات ترانسپورت ارزان، علاوه از شهرکابل به ولایات کشور نیز توسعه پیدا کرد و برای زمان محدود در مسیر های خارج ازکشور نیزفعالیت نموده است.
چند سال قبل شرکت خصوصی بنام (لایف ستار) با تورید یک تعداد بس های خورد و کلان در عرصه ترانسپورت شهری سرمایه هنگفتی را سرمایه گذاری نمود اما بعد از یکی دوسال فعالیت ورشکست گردید وفعالیت وسایط خود را توقف داد.
ریاست عمومی شرکت های دولتی وزارت مالیه در همکاری و همآهنگی با دولت افغانستان در نظر دارد تا این بخش مهم را سرپا ایستاده کند و آنرا به یک منبع عوایدی برای دولت افغانستان مبدل سازد. طوریکه میدانیم قبل از تحولات اخیر در کشور تعداد وسایل فعال شرکت دولتی ملی بس تقریبا به صفر رسیده بود اما در دو سال گذشته شرکت دولتی ملی بس بیش از (۱۷۰) عراده وسایط را ترمیم و دوباره بکار انداخت که از جمله (۱۳۰) عراده آن در شهر کابل و (۴۰) عراده آن در ولایات توظیف شده و خدمت رسانی می نمایند. مسوولان مربوطه می گویند که در نظر است تا بیش از (۷۰۰) عراده وسایط دوباره ترمیم و در جاده های شهر کابل و ولایات راه اندازی شوند.
هدف آنست که دولت از یکسو می خواهد که سیستم ترانسپورتی منظم، سریع، معیاری و مجهز را با وسایل و تکنالوژی عصری که جوابگوی نیازمندی های مردم باشد، مهیا سازد و از سوی دیگر عواید ملی را بیشتر نماید تا بتواند از وضعیت موجود شرکت دولتی مسافربری ملی بس را به وضعیت مطلوب « اداره ی معیاری و خدمتگزار» برساند.
در حال حاضر بخش بزرگ از منبع عوایدی تصدی ملی را کرایه جایدادهای آن تشکیل می دهد، مطابق به راهکاری که دولت به خاطر فعال ساختن این شرکت مهم دارد، دریافت چشمه های عایداتی جدید و ترمیم و بکارگیری وسایط قابل ترمیم  میتواند که این بخش مهم را به صورت تدریجی به پا ایستاده نماید و این شرکت بتواند جایگاه تاریخی خود را دوباره احیا نماید.
از آنجائیکه شرکت مسافربری ملی بس در حال حاضر (۸۱) پایه ماشینری فعال، (۷۲) تن میخانیک، (۵۱) تن انجینیر مسلکی، به ارزش یک میلیون افغانی پررزه جات و (۱۹۶) متر مربع جایداد در مرکز و ولایات کشور و بیش از (۵۰۰) عراده بس ترمیم طلب دارد، در صورت تطبیق راهکاری که دولت افغانستان برای فعالیت مجدد این شرکت دارد، این شرکت میتواند که به صورت تدریجی به پای خویش ایستاده شود و آهسته آهسته گام های مهم را برای رسیدن به خود کفایی مالی برساند و  به یکی از چشمه های عایداتی پایدار مبدل شود.